İskender Paşa Camii; İstanbul Suriçi Fatih Sarıgüzel Caddesinde 1505 yılında Fatih Sultan Mehmet ve Sultan II.Beyazıt dönemi vezirlerinden İskenderpaşa tarafından inşa ettirilmiştir.
CAMÄ°NÄ°N BANÄ°SÄ°
Fatih Sultan Mehmet döneminde yaşamış ve Sultan II.Beyazıt’a vezirlik yapmış olan İskender Paşa tarafından yaptırılmıştır. Paşa 1506 yılında vefat etmiştir. Paşa’nın vakfiyesi de 1505 ve 1506 yıllarına tekabül eder. Galata Mevlihanesi binası da Paşa tarafından yaptırılmıştır. İskenderpaşa Vize’ye bağlı Çakallı köyünde doğduğu için mezarı da kendisi tarafından yaptırılan Mescidin bahçesindedir.
MÄ°MARÄ° YAPI
Cami bir avlu etrafındadır. Bu avluya kuzeyden ve güneyden girilmektedir. Avlunun batı kısmında kurs odaları bulunmaktadır. Yine bu avluda zarif fazla yüksek olmayan bir şadırvan bulunmaktadır. Caminin mimari planı bir kare formdur. Harim ölçüleri 10.90 X 10.90 metredir. Merkezi kubbe kare formun duvarlarına oturur. Cami kubbesi 12 köşelidir. Merkezi kubbe ve çatı örtüsü kurşundur. Kubbe kasnağında pencereler cami hariminin ışık düzeyini ayarlamak için burada ideal bir durumdadır. Kubbe kasnağında toplam dört pencere harimi aydınlatır. Yapı kesme taştan inşa edilmiştir. Kıble pencereleri renkli, kürsüsü mermerdendir. Camii Kubbesinde Nur suresinin 35. ayeti yazılıdır. Mihrap küfeki taşından bir dikdörtgen olarak tasarlanmıştır. Mihrabın en üst kısmında beş noktada sivrilikler görülür. Bu mihrabı etkili kılmak içindir. Mihrabın içi küfeki taşından yapılmış bir skalaktik şeklindedir. Caminin minberi ahşap olup yeni yapılmıştır. Vaaz kürsüsü mermerdendir. Yan cephelerde üç sıra şeklinde toplam beş pencere bulunur. Bu pencerelerin üçü sivri kemerlidir. Alttaki iki pencere dikdörtgen görünümlü tahfif pencereleridir. Cami içinde bulunan mahfil tüm giriş kısmı boyunca uzanır. Mahfilin tam mihrap karşısındaki bölüm konsol olarak öne çıkmıştır. Bu mahfil öne doğru altı adet ahşap direkle taşınmaktadır. Ahşap mahfilin ahşap korkulukları şekillidir. Üst mahfile önceleri son cemaat yerinden bir taş merdiven ile çıkılırken bu merdiven iptal edilmiştir. Şimdi mahfile harimden bir ahşap merdivenle çıkılmaktadır. Son cemaat yeri, şadırvanı ve 360 metrekarelik geniş bir avlu yeni yapılmıştır. Son cemaat yeri dört sütunla taşınmaktadır. Bu sütunlar devşirme malzemelerdir. Bu sütunların taşıdığı üç sivri kemer bulunmaktadır. Yine son cemaat yeri üç kubbe ile örtülmüştür. Son cemaat yeri 4.25 metre derinliğindedir. En olarak ta cami ile aynı endedir. Caminin minaresi kesme taştan olup yapının güneybatı köşesindedir. Tek minare ve tek şerefelidir. Şerefenin altındaki mukarnasların altında bir enlemesine kırmızı bir şerit bulunmaktadır. Boğumlu olan külahta petek kısmı son zamanda yenilenmiştir. Minare giriş kapısı son cemaat yerindedir.
İstanbul Fatih'te Sarıgüzel caddesindedir. Daha sonra bu caddeye bu camide ve bölgede gerçekleştirdiği hizmetlerden dolayı Mehmet Zahit Kotku'nun adı verilerek Mehmet Zahit Kotku Caddesi olarak değiştirilmiştir. En son 1999 depreminde kubbe ve minaresinde hasar meydana gelmiş ve yeniden tamir edilmiştir.
Camiler
