Çakmacılar Camii ve Sultan III.Mustafa Camii veya Saka Çeşme Camii; İstanbul Suriçi Eminönü Mercan Çakmakçılar Taya Hatun mahallesi Çakmakçılar Caddesi 44 adresinde 1760 tarihlerinde inşa edilmiştir. Caminin Güney yanında Küçük Yeni Han bulunur. Yine Caminin kuzey köşesinde Saka çeşmesi olarak bilinen bir köşe çeşmesi bulunur. Bu çeşmeden dolayı Camiye Saka Çeşme Camii diyenler çoktur. Sultanhamam meydanından güneye doğru çıkılan yokuşlar bulunur. Bunlar Mahmutpaşa yokuşu ve Çakmakçılar yokuşudur. Çakmacılar yokuşu Mahmutpaşa yokuşuna göre dar ve diktir. Bu yokuşun iki yanında çok sayıda Osmanlı Hanları bulunur. Bu yokuşta ile Sandalyeciler sokağının kesiştiği yerde bu camii bulunur.
KÃœLLÄ°YENÄ°N BANÄ°SÄ°
Sultan III. Mustafa, 1717 yılında doğmuştur. 26. Osmanlı padişahı ve 105. İslam halifesidir. Babası Sultan III. Ahmet, annesi Emine Mihr-i-Mah Sultan'dır. Babasının 1730'da padişahlıktan çekilmesinden sonra yirmi yedi yıl kafes hayatı yaşamıştır. Amcasının oğlu III. Osman'ın ölümü üzerine 1757'de tahta geçmiştir. Başa geçtikten sonra sadrazam Koca Ragıp Paşa'yı görevde bıraktı. Mali durumu düzeltmek için sarayın giderlerini azalttı ve yolsuzlukların üzerine gitti ancak başarılı olamadı. Orduda topçu sınıfını düzeltmek için Baron de Tott'a "Sürat topçuları" adında askeri bir birlik kurdurdu. Rusların 1770'te Çeşme'de Osmanlı donanmasını yakmaları üzerine yeni bir donanma hazırlanmasına çalıştı. Bu donanmanın subaylarını yetiştirmek üzere okul kurdu. Laleli Camii'ni yaptırdı. Ayrıca depremde yıkılan Fatih Camii'ni yeniden yaptırdı. Saltanatının son dönemine 1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı hakim oldu. Sultan III. Mustafa ordusunun zayıflığını bilmekle beraber II. Katerina döneminde Rusya'nın Lehistan'a yaptığı müdahaleler yüzünden Rusya'ya karşı savaş ilan etti. Savaş sırasında Baltık Denizi'nden yola çıkan Rus Donanması Çeşme'de Osmanlı donanmasını yaktı. Sultan III. Mustafa savaşı bitirmek için girişimlerde bulundu ancak başarılı olamadı. Savaş sürerken öldü. Laleli de kendi yaptırdığı Laleli Külliyesi’nin içindeki Sultan III. Mustafa Türbesi'nde yatmaktadır.
MÄ°MARÄ° YAPI
Cami, Çakmakçılardaki bir han üzerine kurulmuştur. Hanın alt katları işyerleri ile doludur. Camiye girmek için Çakmakçılar Caddesinden ilk önce hana girilir. Camii almaşık olarak tuğla ve taş malzemeden inşa edilmiş ve merkezi kubbelidir. Kubbe kasnaklıdır. Kubbe kasnağındaki sekiz pencere ile harim aydınlatılır. Kubbe kasnağı sekizgendir. Kubbe ve çatı kurşun kaplamalıdır. Girişte abdest muslukları yer alır. Buradan ikinci bir merdivenle Camii sahnına çıkılır. Sahna girmeden evvel son cemaat yeri bulunur. Caminin içinde helis merdivenle çıkılan bir mahfil bulunur. Bu mahfil demir dikmelerle taşınır. Üst mahfilin önünde ahşap parmaklıklar bulunmaktadır. Caminin mihrabı boya ile boyanmıştır. Minber ahşap, vaaz kürsüsü yoktur. Camii içinde iki sıra pencere bulunur. Alttaki pencereler dikdörtgen üsttekiler ise üstü ovaldir. Üst pencereler simetrik değildir. Farklı yükseklikte pencereler vardır. Üst pencerelerin üst kısmı tuğla hatıllarla örülmüştür. Minare tek şerefeli olup tuğladan inşa edilmiştir.
Camiler
