Üsküdar Paşalimanı Fethi Ahmet Paşa Köşkü (Beyaz)
Paşalimanı Fethi Ahmet Paşa Köşkleri; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakası Üsküdar Paşalimanı Fethi Paşa korusu içinde inşa edilmiş iki köşktür. Bu koru sahilden başlayarak tepenin üst kısmında bulunan Sultantepe’ye kadar uzanır. 1801 tarihinde Rodos’ta doğmuş olan Fethi Ahmet Paşa, Sultan II. Mahmut'un kızı Atiye Sultan evlendiği için de “Damat” olarak ta anılır. Rodoslu Hafız Ahmet Ağa'nın oğlu olduğu için Rodosizade diye tanınır. Fethi Ahmet Paşa 1858 yılında vefat etmiştir. 1830’da Ferik, 1833’te Viyana Büyükelçisi ve bir müddet sonra müşir oldu. 1837-1839 yılları arasında Paris elçiliği yaptı. Aralık 1839-Mart 1841 tarihleri arasında Ticaret Nazırı, Kasım 1843-Kasım 1844 arasında Meclis-i Vala-i Ahkam Reisi görevlerinde bulundu. Ocak 1845-Temmuz 1852, Mayıs 1853-Eylül 1854 ve Ekim 1857-Şubat 1858 tarihleri arasında 3 defa Tophane Müşiri görevini yürüttü. 1853'ün Mart ayında kısa bir süreyle ikinci bir kez Ticaret nazırı olarak görev yaptı.
Bütün bu çeşitli ve önemli görevleri içinde en çok Tophane Müşirliği üzerinde durulur. Bu görevi sırasında padişahın isteği üzerine Eski Eserler Koleksiyonunu ( Mecma-ı Asar-ı Atika Aya İrini'de toplayarak Türk müzeciliğine katkıda bulunmuştur. Ayrıca Beykoz cam fabrikasının yönetimini de üstlenerek, Çeşm-i bülbül üretiminin yaygınlaştırılmasını sağlamıştır.

Oğlu Damat Mahmut Celalettin Paşa padişah Abdülaziz'in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan 30 Mayıs 1876 Darbesine katılmış, 1881 yılında II. Abdülhamit'in emriyle kurulan Yıldız Mahkemesi'nde Abdülaziz'i öldürmekten suçlu bulunarak Taif'e gönderilmiş; 1884 yılında muhafızlar tarafından öldürülmüştür. Fethi Ahmet Paşa hayatı sırasında Kuzguncuk’ta bir yalı, Üsküdar Karacaahmet’te bir cami ve Paşalimanı korusunu hayata geçirmiştir. Fethi Ahmet Paşa vefat ettikten sonra bu koru bir çok defa el değiştirmiştir. En son olarak İstanbul Belediyesi tarafından satın alınmıştır. Bu koru bir mesire yeri olarak kullanılmaktadır. Koruda iki köşk bulunmaktadır.

Birinci köşk, vişne rengindedir. Bu köşk bugün cafeterya olarak kullanılmaktadır. Fethi Paşa’nın estetik zevki meşhurdur. Her mayıs ayında bu koruda erguvan şenlikleri düzenlerdi. Tüm çalışanlar erguvan renkli kıyafetler giyerlerdi.  Ellerindeki kandillerle koruda ateş böceği gibi dolaşırlardı. Beylerbeyi sarayının iç tezyinatı Fethi Ahmet Paşa’nın zevki ile yapılmıştır.

İkinci köşk beyaz renkli olup üç katlıdır. Bu köşke birinci kattan dışarıdan girilmektedir. Kapı girişinin üstede konsol bir cumba bulunmaktadır. Zemin kat kagir olup diğer iki kat ahşaptır. Yapı saçakları Osmanlı Evleri türünde olup, çatı ahşap olup kiremit kaplıdır. Merkezde üç pencere yanlarda iki sıra pencere bulunmaktadır. Beyaz köşk harem yapısı, bordo köşk ise Selamlık olarak kullanılmıştır. Beyaz Köşk bugün Lokanta olarak kullanılmaktadır. Köşkün güncel fotoğrafları Özgül Karadeniz tarafından çekilmiştir.

Anadolu Yakası Köşkleri

Turan Aknc Kitaplar