Tevhide Sarıca Köşkü; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Caddebostan Cemil Topuzlu Caddesi’ne cepheli olarak Saray Başmabeyincisi Ragıp Sarıca tarafından 1906 tarihinde inşa edilmiştir. Yapının mimarı o dönemin İstanbul Mühendislik Mektebi hocalarından Prusyalı August Carl Friedrich Jasmund idi. Mimar iki köşk bir de selamlık binası inşa edilmiştir. Caddebostan sahilinde iki köşkten nispeten sade olan Paşa’nın kızı olan Tevhide Hanım için inşa edilmiştir. Diğer daha şatafatlı olan köşk Ragıp Sarıca için inşa edilmiştir. Ragıp Paşa kendiside heybetli bir kişi idi. Bu iki köşkten başka bir de selamlık yapısı vardır. Selamlık binası tek katlı ve kara tarafındadır.
Ragıp Sarıca Paşa; Sultan II. Abdülhamit döneminde Yıldız Sarayı’nda başmabeyincilik görevinde bulunmuştur. Ragıp Sarıca Paşa halen Yunan hudutları içerisinde bulunan Eğriboz'da 1857 yılında doğmuş ve Mülkiye Mektebi'ni bitirdikten sonra devlet hizmetine girmişti.1908 yılına kadar Yıldız Sarayı'nın güvenilir bir mensubu olan Ragıp Paşa, devlet memuriyeti yanında ticaretle de uğraşmıştır. Kardeşi ise padişahın doktorluğunu yapmıştır. Beyoğlu'nda birbirine yakın Anadolu, Rumeli ve Afrika hanlarını yaptırmıştır. Tekirdağ’da Umurca Rakı Fabrikasını kurmuştu. Debdebeli yaşantısı, büyük bir serveti vardı. Önemli sayıda gayrimenkul edinmişti. Son derece zevkli ve bilgili olan paşa, yaptırdığı büyük binalarda zevkini ve kültürünü simgelemiştir. Sultan II. Abdülhamit döneminin bu varlıklı ve zevkli paşası 1908 Meşrutiyeti’nden sonra padişahın Selanik'te Alatini Köşkü'ne gönderilmesini müteakip Rodos'a sürgün edilmiştir. Sürgünde mide kanserine yakalanmıştır. Tedavi için İsviçre'ye gitti. Dönüşte çok yaşamadı, Çiftehavuzlar'daki köşkünde 1920 yılında vefat etti. Caddebostan’daki köşk 40.000 altına mal olmuştur.
Her iki köşkte bir bodrum ve üç kattan meydana gelir. Sahil yolu inşaatı sırasında yapının yol kenarında olan müştemilat ve havuz binaları yıkılmıştır. Tevhide Hanım köşkü denize kadar uzanan büyük arazisi içindeki koru içinde bulunmaktadır. Bu koru içine daha sonra apartmanlar dikilmiştir. Koru tahrip edilmiştir. Köşkler tamamen kagir olup, bodrum dışındaki cephelere ahşap kaplamalar yapılmıştır. Balkon ve pencere panjurlarında özellikle güzel bir ahşap işçiliği görülür. Dış görünüm itibariyle ahşap köşk havasını yansıtır. İç dekorasyonunda duvarlar düz olmasına karşın ahşap tavanlarda yoğun süslemeler görülür. Özellikle o dönem Rum ustalar tarafından yapılmış olan altın varaklı işlemeler görülür. Köşkün tüm mermerleri İtalya’dan iç döşeme parkeleri Viyana’dan getirilmiştir. Ragıp Paşa 1920 yılında vefat edince üç kızı Tevhide, Nahide ve Ayşe Hanımlar bu köşkte yaşamışlardır. 1936 yılına kadar bu evde oturmuşlardır. 1936 yılında köşk satılmıştır. Köşkü Yusuf Ziya Demiriz satın almıştır. Yapının güncel fotoğrafı Özgül Karadeniz tarafından çekilmiştir.
Anadolu Yakası Köşkleri
