İhsaniye Fıstıklı Sıbyan Mektebi; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar İhsaniye olan eski Sinan Paşa Mahallesinde eski adı Fıstıklı Mektebi Sokağı olan şimdiki İhsaniye Sokağı üzerinde ve İhsaniye İskele Sokağı'nın karşısında 1764 tarihinde inşa edilmiştir. Klasik mektebin altında ve yol kenarında, mektep ile beraber yaptırılan bir çeşme, karşısında, yol aşırı yerde ise Fıstıklı Namazgahı vardı. Etrafındaki fıstık çamlarından dolayı Fıstıklı Mektebi adı ile ünlü okul, 1927 tarihinde Vakıflar İdaresi tarafından Milli Eğitim Bakanlığı'na devredilmiştir. 1935 yıllarında yıkılan okulun tonoz temel bakiyeleri bugün de görülmektedir. Namazgah daha evvel ortadan kalkmıştır. Bu yıkım sırasında çeşmenin kitabesi, sonradan Kız Sanat Enstitüsü olan Mabeyinci Hafız Mehmet Bey'e ait bulunan Köprülü Konak yanındaki karakolun duvarına yerleştirilmiş idi. Karakolun yıkılması sırasında yok olan üç satırlık kitabe şudur: Sahibu'l-hayrat ve'l-hasenat merhume ve mağfurün lehâ Cennet mekân Şrdevs-aşiyan Hatice Sultan Bintü's-Sultan Mehemmed Han aleyhüme'r-rahmetü ve'l-gufran 1764
Mektep ve çeşme, Sultan IV. Mehmet'in kızı Hatice Sultan'ın ruhu için vefatından 20 yıl sonra, kendisine derin bir sevgi ve saygı besleyen, Ayazma Camii banisi Sultan III. Mustafa (1757-1774) tarafından Muharrem 1764 tarihinde yaptırılmıştır. Sultan III. Mustafa, Ayazma Camii'ni de annesinin ruhu için vefatından 32 yıl sonra yaptırmıştı. Hatice Sultan'ın eşi, Sadrazam Damat Hasan Paşa'nın Nasuhi Tekkesi yanında bugünde mevcut olan 1705 tarihli bir çeşmesi vardır. Meşhur Dr. Akil Muhtar Özden Bey'in ağabeyi Dr. Celal Muhtar Özden, 1865 yılında İhsaniye Üst Sokak'taki evlerinde doğmuş ve birçok Üsküdarlı gibi bu mektepte ilk öğrenimine başlamıştı.
Sibyan Mektepleri
