Zeynep Sultan Sıbyan Mektebi; İstanbul Suriçi Gülhane Alemdar Caddesi üzerinde Sultan III. Ahmet’in kızı Zeynep Sultan tarafından Mimar Mehmet Tahir Ağa’ya 1769’da inşa ettirilmiştir. Zeynep Sultan burada ufak bir külliye inşa ettirmiştir. Külliye, cami, sıbyan mektebi, sebil, hazire ve medrese bulunmaktadır. Caminin batısında bulunan sıbyan mektebi, yanındaki medresenin bitişiğinde olup, önünde de 19. yüzyıllara ait bir hazire bulunmaktadır. Sıbyan mektebi 1970 yılında yanındaki medrese ile birlikte yanmış, 1983 yılında da İstanbul Vakıflar Başmüdürlüğü tarafından onarılmış, bu arada cadde üzerindeki avlu duvarının içerisine alınmıştır. Uzun süre harap bir halde bulunan bu yapının içerisinde 1988’den önce bazı kişiler barınıyordu. Onarımdan sonra Zeynep Sultan İlkokulu’nun dershanesi olarak kullanılmıştır. Sıbyan mektebi barok üslupta bir yapı olup, önünde üç sütunlu, yuvarlak kemerli bir revak bulunan kare planlı bir yapıdır. İki katlı olan yapının alt katında onarım sırasında kırık mezar taşları ve serpuşlar çıkarılmıştır. Bugün burası Türkiye Anıtlar Derneği’ne tahsis edilmiştir. Sıbyan mektebi ile yanındaki medrese arasındaki avlunun yuvarlak kemerli kapısı üzerinde de bir ayet yazılı kitabe bulunmaktadır. Sıbyan mektebinin ikinci katı kare planlı olup, giriş dışında kalan duvarları yuvarlak kemerli üçer pencere ile aydınlatılmıştır. Üzeri ahşap çatı ile örtülüdür.
Sibyan Mektepleri
