Çinili Külliyesi Sıbyan Mektebi; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Çinili Hamam Sokağı ile Çavuşdere Caddesi'nin birleştiği yerde ve sokağın sağ köşesindedir. Sağ tarafında Çinili Cami, ön tarafında ve biraz ileride Ümmi Ahmet Efendi Tekkesi ve Çinili Hamam, arka tarafında ise Kösem Sultan Çeşmesi ve yolun karşısında da Afganlılar Tekkesi bulunmaktadır. Kare plânlı bu fevkani mektebin iki avlu kapısı vardır. Biri çeşmenin sağ tarafında, diğeri ise, Çinili Hamam Sokağı üzerindedir. Her ikisi de avlu duvarları gibi, kesme taştan yapılmış olup, kemerlidir. Mektebin, çeşme tarafındaki cephesi önünde, etrafı çok alçak kesme taş duvar ile çevrili bir bahçesi vardı. Burada bulunan kitabesiz kuyu bileziği, sonradan cami kapısının sol tarafına kaldırılmıştır. Ağaçların gölgelediği bu şirin ve mistik bahçe, namaza gelen kimselerin oturduğu, dinlendiği bir yerdi. Mektebe, uzun taş bir merdivenle çıkılır. Merdivenin sol tarafı kesme taş korkuluktur. Kapıları üzerinde kitabe yoktur.Mektep kapısının sol tarafında bir, diğer cephelerde ise, ikişer penceresi vardır. Bu pencerelerin üzerinde birer adet, kemerli alçı pencere bulunmaktadır. Kesme taştan yapılmış olan mektebin dört duvarı üzerine bir kubbe oturtulmuştur. Kubbenin kilit yerine mermer bir alem yerleştirilmiştir. İçinde bir ocak yeri ve dolaplar vardır. Ocağın zarif ve klâsik tarzdaki bacası kubbenin yan tarafında görülmektedir. 1964 tarihinde restore edilmiş ve Çinili Çocuk Kütüphanesi adı altında hizmete açılmıştır. Mektebin arkasındaki çeşmenin kitabesi 1642 tarihlidir. Oysa Çinili Cami 1640'ta yapılmıştır. Bu, sokağa açılan avlu kapısı üzerindeki kitabeden anlaşılmaktadır. İhtimal mektep, çeşme ile beraber 1052 yılında yapılmıştır. Çünkü, aynı avlu duvarının çevrelediği yerdedir ve mektebin altı çeşmenin haznesidir. Mektep, haznenin tonozu üzerine oturtulmuştur. Mektebe çıkılan taş merdivenin sol tarafındaki hazne penceresi sonradan kapı haline getirilmiştir. Bugün odunluk olarak kullanılmaktadır.
Sibyan Mektepleri
