Küçüksu Kıbrıslı Mehmet Paşa Yalısı
Kıbrıslı Mehmet Paşa Yalısı; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Kandilli Göksu Caddesi'nde bulunan bu yalı 1780 tarihlerinde inşa edilmiştir. İstanbul Boğaz’ının en geniş cepheli yalısıdır. Sahil uzunluğu 64 metredir. Kıbrıslı Yalısı, Kıbrıslı Mehmet Paşa Yalısı veya Kara Vezir Yalısı isimleri kullanılır. Yalının ilk sahibi I. Abdülhamit'in sadrazamlarından İzzet Mehmet Paşa'dır. İzzet Mehmet Paşa, Kara Vezir adı ile anılan Silahtar Mehmet Paşa’nın ölümünden sonra ikinci kez sadrazamlığa getirilmiştir. Bu nedenle de yalı Kara Vezir Yalısı olarak da anılmaktadır. Yalı, 18. yüzyıl'ın son çeyreğinde yapılmıştır. 1781 yılında, ikinci sadaretinde iken görevine son verilen ve 1783'te Belgrat valisi iken vefat eden İzzet Paşa'nın yalısı, o tarihlerde ikinci Mirahur olan oğlu Sait Mehmet Bey'e geçmiştir. Bir süre bu yalıda oturan İzzet Paşa ailesi 1794 yılında yalıyı bu sefer yine İzzet Paşa ile aynı isimli olan III. Selim'in sadrazamlarından olan İzzet Mehmet Paşa'ya kiralamışlardır. 1811'de Sait Bey'in ölümünden sonra, oğlu Kapıcıbaşı Mehmet Ataullah Bey, büyükbabasının Küçüksu'daki bu yalısında ikamet etmeye başlamıştır." Kıbrıslı Yalısı, Kıbrıslı Mehmet Emin Paşa tarafından 1840 yılında satın almıştır. Ümran Güngör Üzümcü 2001 yılında boşandığı ikinci eşi Melahat Üzümcü ile evlendiği 1996’da yalının mabeyn bölümünü satın aldı. Yalı’nın diğer bölümlerinde Komili ailesi ile İzzet Mehmet Paşa’nın varisleri oturuyor.
Selamlık yalının en iyi korunmuÅŸ bölümü olup, buraya bahçe tarafından dört sütunlu bir portikten girilir. Selamlık sofasının dört köşesinde odalar vardır. Odaların tavanları alçı'dan bitkisel motiflerle örülüdür. DoÄŸu salonunun zemini taÅŸlardan yapılmış mozaiklerdendir ve ortasında mermer bir fıskiye vardır. Yalı'nın sofalarından baÅŸka, alt katta on beÅŸ, üst katla altı olmak üzere toplam 21 odası vardır.  Ayrıca deniz ve bahçe tarafındaki eyvanların tavanları ahÅŸap kabartmalıdır. Yalının duvarlarındaki tablolar arasında Kıbrıslı Mehmet Emin PaÅŸa’nın da yaÄŸlı boya tablosu vardır. Yalının cephesi çıkmalarla hareketlendirilmiÅŸtir. Burada ince uzun pencerelere sıra halinde yer verilmiÅŸtir. Yalının bahçesindeki 18. yüzyılın sonlarında yapılmış bir bina ve yalının 3 büyük hamamı günümüze gelememiÅŸtir. Yalının bahçesinden günümüze sadece mermer bir musluk ve havuz kalmıştır. Bu yalı Piyer Loti ve Yahya Kemal gibi yazarların çok sevdiÄŸi bir toplantı yeriydi ve Iraklı Kral Faysal ve Fransız Prensesi Eugine gibi ünlüleri ağırlamıştır. Yalı için 2009 yılında miras kavgaları yaÅŸanmıştır.

Anadolu Yakası Yalıları

Turan Akýncý Kitaplarý