Çengelköy Bostancıbaşı Abdullah Ağa Yalısı
Bostancıbaşı Abdullah Ağa Yalısı; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Çengelköy vapur iskelesinin güneyinde 1810 tarihlerinde Bostancıbaşı Abdullah Ağa tarafından inşa ettirilmiştir. Abdullah Ağa Çengelköy’de kayıkçılık yapan Safranbolulu Kürekçi Ali’nin oğludur. Baba mesleğine devam etmiş ve sonunda saray saltanat kayığına kürekçi olarak alınmıştır. Saraydaki çalışmalarından dolayı Sultan II. Mahmut döneminde Bostancıbaşı olmuştur.1815 tarihinde azledilmiştir. Abdullah Ağada Çengelköy’deki evine çekilmiştir. Bir yıl sonra Padişah tarafından affedilip tekrar kendisine görev verilmiştir.Bu defa silahtar ağası, imrahor, vezir kaptanıderya ve sonunda Sadrazam olmuştur.Ama en uzun süre Bostancıbaşılık yaptığı için bu görevi ile meşhur olmuştur.
Bostancıbaşı’lık İstanbul’un asayişi ile ilgili olup o dönemde önemli bir görevdi. Bostancıbaşı’lık Osmanlı devlet düzeninde özel önem arz ederdi. Göreve getirilmeleri veya azledilmeleri bizzat padişah tarafından yapılırdı. Sadrazamın bile Bostancıbaşı’na emir vermesi usulden değildir. Abdullah Ağa Kaptanıderya olduğu dönemde yalısının yanına asırlık çınar ağaçları altına bir camii yaptırdı. Bu camii bugün başka bir isimle anılır. Cami halen ibadete açıktır.

Abdullah Ağa’dan sonra oğulları Beylerbeyi Hasan Paşa ve İzzet Bey bu yalıda oturdular. Ölümlerden sonra bu yalı birkaç kez el değiştirdi. Sonunda bu yalı Yordan Pavlidis’e satıldı. Yordan Pavlidis deniz cephesine iki çıkma oda yaptırdı. Bu sonradan yapılan ekler binanın mimarisini ve orijinalliğini bozdu. Pavlidis ölünce bu yalı mirasçılarına kaldı. İstanbul’un İşgali sırasında bu yalı İtalyan Kuvvetler Komutanlığı olarak kullanıldı. Bu bina o dönemde çok tahrip oldu.1981 yılında Kültür Bakanlığı tarafından kamulaştırılıp yeniden betonarme olarak tekrar inşa edildi. Yalının yanında çınar ağaçları altında güzel bir kahvehane bulunmaktadır.

Anadolu Yakası Yalıları

Turan Akýncý Kitaplarý