Prenses Rukiye Yalısı; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Beykoz Kanlıca Körfez Caddesi ile Mihrabat koyu arasındaki yalı 1800 tarihlerinde Vecihi Paşa tarafından inşa ettirilmiştir. Bugünkü yalı o eski yalı değildir. Bugünkü yalı Mihrabat koyundaki en büyük yalıdır. Vecihi Paşa, Haremeyn-i Şerifeyn Muhafızı idi. Ama çok becerikli bir adam olduğundan birçok işle uğraşmıştır. Birçok yerde valilik ve Belgrat ve Hicaz’da muhafızlık görevlerinde bulunmuştur. Vecihi Paşa aynı zamanda ressamlık, şair ve romancı idi. Gönül Güneşi ve Mehcüre isimli romanları vardır. Ayrıca oldukça iyi derecede keman, ud ve tambur çalardı. Çok büyük miktarda gayrimenkulleri vardı. Mihrabat korusu ve koydaki iki yalıda Vecihi Paşanındı. Ankara Havalimanı olan Esenboğa’nın 1000 dönümlük arazisi Vecihi Paşanın çiftliğinin bir parçası idi. Vecihi Paşa yalısının Harem bölümü daha sonra Prof.Hazım Atıf Kuyucak tarafından satın alınmıştır. Bu yapı yıktırılarak yerine bir apartman yapılmıştır.
Bugünkü yalının Prenses Rükiye yalısı olarak adlandırılması ise ayrı bir hikayedir. Vecihi Paşa’nın kızı ve Berlin büyükelçisi Sadullah Paşa’nın eşi Necibe Hanım gelini olan Prenses Rukiye’ye yüz görümlülüğü olarak hediye etmiştir. Prensese Rukiye, Mısırlı Mehmet Ali Paşa’nın torunu Abdülhalim Paşa’nın kızıydı. İler ki yıllarda Prenses Rukiye 1895 yılında yalıyı yıktırarak bugünkü yalıyı yaptırmıştır. Yalı körfez caddesi üzerinde, kanlıca koyu'nda deniz kıyısında bahçe içinde yer almaktadır. Arkasında Mihrabat korusu bulunur. üç katlı, ahşap inşa edilen yalı, orta sofalı plan şemasındadır. Dikdörtgen planlı sofa uzun kenarı denize paralel şekilde uzanır. Ahşap, üç katlı yalının görünümü neo-klasik üslup özellikleri sergiler. Güney batıda bir su basman üzerinde yükselen deniz cephesinde önde bir rıhtım bulunmaktadır. Köşelerde konumlanan odalar iki kat yüksekliğinde öne doğru uzanır. Ortada eyvan cephesi geridedir. Bu bölüme üçüncü katta bir balkon yerleştirilmiştir. Katlar arası dişli friz bir kornişle belirlenmiştir. Her iki katta da pencereler panjurludur. Üçüncü kat pencerelerinin üzerine üçgen alınlıklar yerleştirilmiştir. Üstte kırma çatı yükselir. Kuzeybatı cephesinde de benzer mimari öğelere yer verilmiştir. Bu yönde eksende sofa iki kademede öne taşırılmıştır. Katlar arası dişli friz bir kornişle belirlenmiştir. Eksende zemin katta giriş, dört sütunla desteklenen çıkmanın altından düzenlenmiştir. İki yanda pencereler ile üst katlarda ikişer pencere bulunur. Geride kalan yüzeyde her katta birer pencere düzenlenmiştir. Cephenin iki ucunda her katta bir pencere bulunur. Farklı olarak kuzeybatı uçta zemin katta bir servis kapısı yer alır. Cepheler ahşap kaplı üzeri beyaz badanalıdır.
Anadolu Yakası Yalıları
