Tünel Pasajı

Tünel Meydanı ile Sofyalı Sokağı birbirine baÄŸlayan üstü açık olan pasaj 1886 yılında inÅŸa edilmiÅŸtir. Üç ayrı binanın ortasından geçen pasajın üç kapısı bulunmaktadır. Eski ismi Asmalı Mescit Pasajı olan pasajın bugünkü ismi Tünel Geçidi pasajıdır. Pasajın ana kapısı Tünel Meydanındandır. 

Tünel inşa edildiği tarihte meydan düzenlenirken pasajın olduğu yerde, belki de Mevlevihane civarındaki bir mescidin haziresi bulunmakta imiş. Hazine dokuz bin lira karşılığında Tünel idaresine satılmış. Mezar taşlarının da Mevlevihane haziresine nakledildiği hususu ise rivayet olarak hatırlanmaktadır. Kaldırılan hazirenin yerine Seferoğlu Apartmanı inşa edildi. Daha sonra Ensiz Sokağa açılan yerde iki apartman yükseldi. Zaman içinde Sümbül ve Ensiz Sokakları üzerine beş apartman daha inşa edilerek bu yörede büyük bir kompleks oluşturuldu.

Tünel Meydanı’nda, Metro Han’ın karşısında 19. Yüzyılın son çeyreğinde konut olarak yaptırılan ve üç ana bloktan oluşan kompleksin ası önceleri Asmalı Mescit pasajı idi. Binanın üst cephe silmesinde yer alan iki ayrı madalyon içindeki 1883 ve 1885 tarihleri binanın yapımına başlama ve bitim tarihleri belirtiliyor ise binanın iki yıl içinde inşa edilmeleri dönem inşaat imkanlarına göre fazla kısadır.

Bina 1980 yılı başlarında Beyoğlu Adliyesi burada idi o dönemde yapı restore edildi. Tünel Meydanı’na bakan cephede, ortada bir büyük yanlarda da küçük kemerlerin oluşturduğu kapı pasajın ana girişini oluşturur. Neoklasik süslemeler bütün katlar boyunca devam eder. Pasajın iç cephelerinde daha sade ve hareketsiz olmakla beraber dış cephedeki dolu ve boş oranları aynen korur.

Binanın bodrum katları Tünel makine sistemine tahsis edilmiştir. Tünel’in buhar gücü ile çalıştığı dönemden kalma tuğla bacası halen binanın köşesinde durmaktadır. Binaların Tünel Meydanı, Ensiz Sokak ve Sofyalı Sokak’tan olmak üzere üç girişi vardır. Binalar bir Musevi aileye ait iken Varlık Vergisi uygulaması sonucu, el değiştirip bir Türk aile şirketinin malı olmuştur. Pasaj içindeki dükkanlardan Sokrat Boyahane ve Temizleme Evi, Peysis Şapka Evi, Terzi Şakir, Niko Yorgo, Todori Anastas ve Koço’nun sahibi olan Merkez Berberi akla gelen isimlerdir. Zamanla Beyoğlu’ndaki bir çoktan gibi pasajı oluşturan binalar tadil edildi. Konutlar iş yerlerine dönüştü. Pasaj bugün sessiz sakin bir mekan haline geldi.