Yeniköy Ali Rıza Paşa Yalısı
Ali Rıza Paşa Yalısı; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Yeniköy Köybaşı Caddesi’nde hemen Yeniköy Vapur iskelesinin kuzeyinde kalan yalılar kısmında yer alır. Bu blokta yer alan yalılardan yedi tanesinin tarihi değeri bulunmaktadır. Yalı 1880 tarihlerinde o tarihte İstanbul’da oturan bir Fransız tarafından inşa edilmiş olup daha sonra Ali Rıza Paşa’ya satılmıştır. Pembe rengi dantel gibi saçakları, çok zarif olan oranları ile Yeniköy’ün güzel yalılarından biridir.
Ali Rıza Paşa meslek hayatının önemli bir kısmını Fransa’da geçirmiş bir harita uzmanıdır. Paşa çocuklarını çok iyi eğitmiştir. Ali Rıza Paşa’nın kızı İclal Karakaptan Türkiye’nin ilk kadın iktisat doktoru ve bayan banka müdürüdür. Ali Rıza Paşa’nın kışlarını geçirdiği Beşiktaş’ta bir konağı bulunmakta idi. Yazları Yeniköy dışında Sarıyer Büyükdere’de geçirdiği bir yalısı daha vardı. Bu Büyükdere yalısı uzun yıllar evlendirme dairesi olarak kullanılmıştır. Adı mimarlık tarihinde Beyazcıyan yalısı olarak geçen yapı bugün yıkılmıştır. Ali Rıza Paşa 1935 yılında vefat etmiştir.

Yalı bir tanesi kürsü katı olarak adlandırdığımız kagir giriÅŸ katı üzerinde ahÅŸap dört katlıdır. Zemin katı kagir olup diÄŸer katlar baÄŸdadi olarak inÅŸa edilmiÅŸtir. Yalının orta kısmı geniÅŸtir. Sahile uzanan kısmında iki taraftan bir daralma olur. Sahildeki rıhtımdan sonraki iki kat balkonludur. Ara kat balkon çıkıntısı kadar bir cumbadır. Dördüncü kat balkonunda bulunan dört ahÅŸap kolon ile çatı ve saçağı taşımaktadır.  Arka bloktaki son kat sonradan inÅŸa edilmiÅŸ görüntüsü bulunmaktadır. 1974 yılında yalıya kalorifer döşenmiÅŸtir. Yalının tavanları tekne tonoz ÅŸeklinde inÅŸa edilmiÅŸtir. Merdivenler geniÅŸ ve rahattır. Yapının sofası 1962 yılında Topkapı sarayı restoratörleri tarafından yenilenmiÅŸtir.  Yapının alt tarafındaki kayıkhane bulunmakta idi.  Yalının dış cephesi ve kepenkleri oldukça bakımlıdır.

Rumeli Yakası Yalıları

Turan Akýncý Kitaplarý