Surp Takavor Ermeni Ortodoks Kilisesi; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Kadıköy Çarşısında Muvakkithane Caddesi’nde 1720 tarihlerinde inşa edilmiştir. Kilisenin adına ilk olarak Sarkis Hovhannesyan’ın Başkent İstanbul’un topografyası isimli çalışmada rastlanmıştır. Hovhannesyan’a göre burada Surp Asdvadzazin isimli, içinde Surp Takavor’a adanmış küçük bir şapelin bulunduğu, harabe bir kilise varmış. Bu yapı, Patrik Abraham zamanında, Harutyan Amira Nordukyan’ın maddi katkıları ile tamir edilmiştir. 4 Temmuz 1814 de ibadete açılmıştır. 1855 yılı Ağustos ayında Kilise yanmıştır. Erzurumlu Murat Garabetyan’ın maddi yardımları ve Mıgırdiç Kalfa‘nın hazırladığı proje doğrultusunda yeniden inşa edilmiştir. Aziz Kral anlamına gelen Surp Takavor adı ile 1858 tarihinde ibadete açılmıştır.1862′de vefat eden Garabetyan ve sonrasında da eşi, kilisenin avlusunda bulunan mabede defnedilmişlerdir.1936 ve 1978 yıllarında da onarım geçiren kilise, klasik Ermeni mimarisinden farklı olarak, kapalı haç planında inşa edilmiştir. Orta mekanının üstü yüksek kasnaklı bir kubbe ile örtülüyken, haçın kolları kiremit çatı ile kaplıdır. Genel olarak sade görünümlü kilisenin sadece giriş cephesi kesme taş ile kaplanmıştır. Gotik üslupta yapılmış olan küçük çan kulesi ise yapıda kubbe ile beraber dikkati çeken ikinci unsurdur.
Ermeni Apostolik Kilisesi
