Beyoğlu Üçhoran Kilisesi
Surp Yerrortutyun Ermeni Ortodoks Kilisesi veya Üçhoran Ermeni Ortodoks Kilisesi; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Beyoğlu Galatasaray Sahne sokakta bir ahşap kilise idi. 1515 tarihlerinde Rumlardan Ahşap bir kilise olarak Ermenilere geçmiştir. Arsanın satın alınmasından sonra buraya Ermeni Sıbyan mektebi yapılmıştır. Sultan II. Mahmut’un emriyle bu okul kiliseye çevrilmiştir. Bu yapı 1809 tarihinde kilise olarak yapılıp bir yıl sonra yanmıştır. Yanan yapının yerine Mimar Garabet Balyan ve ekibi daha büyük ebatta bir kilise inşa etmiş ve 1838 yılında tekrar ibadete açılmıştır.1870 büyük yangınında semtteki birçok bina gibi kilisede yanmış ve 1890 yılında tekrar onarılmıştır.
Kilise büyük bir avlu içerisinde bulunmaktadır. Bina kagir olarak yapılmış olup köşe detaylarında taş örgü motifleriyle cephelere hareket getirilmiştir. Yapı dıştan çift meyilli çatı ile örtülüdür. Kilise tek neflidir. Batıda dikdörtgen planlı narteks çift sıra üçer sütunla üç bölüme ayrılmıştır. Bu sütunların başlıkları korint nizamındadır. Bu sütunlar aynı zaman da üst kattaki galeriyi taşırlar. Sütun mesafeleri eşit ve simetriktir. Kuzeyde çan kulesine ve galeriye çıkan merdivenler bulunur. Yapının güneyinde Surp Minas Şapeli yer alır. Apsisin kuzeyinde Surp Krikor Lusavoriç Şapeli ve tören yöneticilerinin odası bulunur. Tüm kiliselerde olduğu gibi apsis yarım yuvarlağında ana sunak ve kuzeyinde Metamorfis diğeri ise Koimesis e atfedilen iki sunak bulunur. Avluda yer alan Patrik IV. Hakapos mezarı bir kiliseyi andırır.

Mimarı Garabet Balyan olan bu yapı Osmanlı Batılılaşma döneminin önemli bir kilometre taşıdır.

Ermeni Apostolik Kilisesi

Turan Akýncý Kitaplarý