Hristos Analipsis Kilisesi; İstanbul Suriçi Samatya Akıncı Sokak’ta yeniden 1832 tarihinde yeniden inşa edilmiş ve Analipsis ismi verilmiştir. Kilisenin Bizans döneminde de burada bulunduğu bilinmektedir. Stephan Gerlach 1578 yazdığı seyahat anılarında burada bir kiliseyi ziyaret ettiğini anlatmaktadır. Trifon Karabeynikov ise buradaki kilisenin adının Panagia Psomatia Mahaletha isminde olduğunu anlatır. 1782 tarihinde bu kilise yanmış ve yerine 1832 tarihinde yeni yapı yapılmıştır. Kilisenin kapısındaki kitabede bu binanın mimarının Konstantin olduğu bildirilir. Kilise Büyük bir avlu içerisinde Kuzey ve Güney ekseninde bulunmaktadır. Kilise avlusunun doğusunda Analipsis Ayazması bulunur. Çan kulesi kilisenin Kuzey doğusunda yer alır. Yapı üç nefli bir bazilikadır. Yapı kırma taş denilen moloz taşla inşa edilmiştir. Dış cepheler sıvanmıştır. Doğu cephesindeki apsis köşegendir. Kilisenin dış cephelerinde devşirme malzeme kullanılmıştır. Cephede yalın bir tezyinat bulunur. Orta nef yan neflerin iki katıdır. Orta nefi yan neflerden ayıran altı sütun bulunmaktadır. Bu sütunlar yüksek taş kaidelere oturur. Sütunlar ahşaptır. Sütun başlıkları ise ion biçimindedir. Bu yapı ile ilgili bilgiler Prof. Eva Şarlak’ın Yüz İstanbul Kilisesi kitabından alınmıştır.
Rum Ortodoks Kiliseleri
