Panayia İsodion Rum Ortodoks Kilisesi; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Beyoğlu Galatasaray Emir Nevruz Çıkmazında 1804 tarihlerinde inşa edilmiştir. Kilise Hazreti Meryem’in tapınağı girişine ithaf edilmiştir. Kilisenin kurucularında Dimitris Muzuris’in Hariciye Nazırı İzzet Efendi’nin arkadaşı olması sebebiyle kilisenin yapımına izin verilmiştir. Bu işlem için de bir hile yapılmıştır. O dönemde kiliselerin yapılmasına izin verilmiyordu. Sadece eski kiliselerin yerine yenilerinin yapılmasına izin verilmekteydi. Kilisenin kurucularından Muzuris ile arsayı bağışlayan Hacopoulos aralarında bir kavga etmiş olarak mahkemeye çıkarlar. Mahkemede kilisenin yerinde eski bir şapelden bahsederek mahkeme kaydına geçirirler. Kilise için izin istendiğinde ise bu Galata Kadılığının tutanağı belge olarak gösterilip, kilisenin inşasına izin alınmıştır.
1831 yılında Sultan II. Mahmut’un izniyle kilise doğu ve batı ekseninde büyütülmüştür. 1837 yılında Çan kulesi inşa edilmiştir. 1860 yılında ise yan nefler genişletilerek kilise bugünkü halini almıştır. Bu dönemlerde kilise 4 defa önemli tamirlerden geçmiştir.1945 yılında ise Ikongraf Harilaos Ksantopoulos ile Nikolas Perof kiliseye önemli katkılarda bulunmuşlardır.
Kilise bir avlu içerisinde bulunur. Bu avludan Beyoğlu’nun önemli pasajı Hacopoulos pasajına geçilir. Yapı az görülen bir şekilde beş nefli bir bazilikasıdır. Orta nef yan neflerden iki misli daha büyüktür. Yapının kuzeydoğu ve kuzeybatı köşelerinde iki kare kesitli kule bulunur. Orta nef yan neflerden yedi sütunla ayrılır. En dış nefler ise sonradan eklendiği için iç neflerden beş adet paye ile ayrılır. Sütun ve payeler birbirlerine kemerlerle bağlıdır. Sütun başlıkları komposit form olup payelerin başlıkları ise düz kare kesitlidir. 1937 yılında Haris Ksanhopoulos tarafından girişin iki tarafına Aziz Pavlos ve Aziz Petrus mozaikleri bulunur.
Rum Ortodoks Kiliseleri
