Karaköy İoannis Prodromos Kilisesi
İoannis Prodromos Kilisesi; İstanbul Boğazı’nın Rumeli yakasında Karaköy Tophane arasında Kemeraltı Caddesi ile Necatibey Caddelerini birbirine bağlayan Sakızcılar Sokağına cepheli olarak inşa edilmiştir. Ioannis Prodromos kelimesinin Türkçesi Aziz Yahya Kilisesidir. Kilise bugün Türk Ortodoks Patrikhanesine bağlıdır. Karaköy Aziz Yahya Kilisesi’nin tarihinin 16. Yüzyıla dayandığı ve mahallenin bu isimle anıldığı tarihi kayıtlarda bulunmaktadır. Sultan III. Murat dönemimde 1595 yılında çıkarılan bir fermanda Topkapı Sarayı’nda yapılacak bir tamirat için bu mahalleden Rum usta temin edilmiştir. 1583 yılında İstanbul Kiliseleri’nin listesini hazırlamış olan Karabeinikov listesinde bu yapı kayıtlıdır. Kiliseden dolayı mahallenin ismi ‘’Aziz Yani’’ Mahallesi olarak geçmektedir.
Yapı iki bölümlü olarak inşa edilmiştir. 1734 yılında yapım sürecini gösteren kitabe bulunmaktadır. O dönemde kilise daha ziyade Sakızlı göçmenler tarafından kullanıldığı için patrikhane tarafından Sakızlılar kilisesi ismi verilmiştir. Galata’da 1771 yılında çıkan yangında semt büyük çapta zarar görmüştür. Bu yangında kilisede yanmıştır. Yeniden yapılması için Sultan III. Mustafa tarafından izin verilmiştir. Yeni bina 1775 tarihinde ibadete açılmıştır. Bugünkü yapı ise 1796 tarihinde Sakızlılar tarafından inşa edilmiştir. Daha sonra birçok defa restore edilen kiliseye 1855 yılında bir çan kulesi ilave edilmiştir.

Karaköy Ä°oannis Prodromos kilisesi kuzeyinde yapıların bulunduÄŸu ve etrafı yüksek duvarlarla çevrili olan avlunun ortasında yer alır. Avlunun kuzeyinde bulunan çan kulesi bulunmaktadır.  Çan kulesi kare kesitli olup yüksek kaide üzerindedir. Kilise doÄŸu ve batı ekseninde inÅŸa edilmiÅŸtir. Yapı dikdörtgen formundadır. Yapı 24 metreye 15 metredir. Yapının yüksekliÄŸi 11.50 metredir. BeÅŸik çatılı olan yapı, apsisin de üstü bir kronik örtü ile kaplıdır. Yapıyı örten çatının doÄŸuda orta nef hizasında içe doÄŸru girinti yapmaktadır. Yapının dış duvarları sıvasız kaba yontu taÅŸ ile tuÄŸla karıştırılarak almaşık olarak yapılmıştır. Yapının doÄŸusunda alt kısımda ve köşelerde kesme taÅŸ kullanılmıştır.

Türk Ortodoks Kiliseleri

Turan Akýncý Kitaplarý