Üsküdar Çinili Hamam
Çinili Külliyesi Hamamı veya Çınçınlı Hamam; İstanbul Boğazı’nın Anadolu yakasında Üsküdar Murat Reis Mahallesi Çavuşdere Caddesi adresine 1640 yılında Sultan I. Ahmet’in karısı Mahpeyker Kösem Sultan tarafından yaptırılan külliyenin bir parçası olarak inşa ettirilmiştir. Adını Çinili Camii’den alan hamam diğer Osmanlı Hamamları gibi çifte hamamdır. Hamam 17.yüzyılın saray kadınlarının hanedanlıkta en etkili oldukları dönemden bir örnektir.
Eşi Sultan I. Ahmet’in ölümünden sonra Valide Sultan olan Mahpeyker Kösem Sultan çok hırslı ve etkili kişiliği ile döneme damgasını vurmuştur. Sultan İbrahim ve Sultan IV.Murat’ın annesi olan Kösem Sultan tarafından bu külliye inşa edilmiştir. Hamam çifte hamam olarak klasik usulde inşa edilmiştir. Bazı tarihçiler bu hamamın Kösem Sultan’ın ölümünden sonra tamamlatıldığını anlatırılar. Evliya çelebi eserinde, Üsküdar’da İstanbul’da dahi eşi olmayan bir hamam olduğunu anlatır. Adını Çinili Camii’nden alan hamamın inşasında çini kullanıldığı, bu çinilerin sonraki dönemlerde çalındığı veya tahrip edildiği ileri sürülmektedir. Hamam 1923 ile 1947 yılları arasında kapalı kalmıştır. 1947 yılında Erkekler kısmı açılmıştır. Kadınlar kısmının açılışı ise 1963 yılında olmuştur. Bu sahipsiz kaldığı dönemlerde çiniler zararı uğradığı açıktır.

Yapının klasik mimari unsurları yerindedir. İç mekanlardaki fayans döşemeler, ahşap doğramalar, mermer basamaklar gibi çeşitli yenilemeler yapılırken yapının özgün hali hayli etkilenmiştir. Erkekler ve kadınlar kısmı birbirinden farklı olarak farklı planlarda yapılmıştır. Erkekler kısmı klasik mimari usulde kare planlı olarak inşa edilmiştir. Kadınlar kısmı ise sekizgen bir plan ile inşa edilmiştir. Kadınlar kısmı erkekler kısmından daha büyük ve görkemli olarak yapılmıştır. Hamamın içine girildiğinde mermer fıskiyeli bir havuz bulunur. Bu kısım bir kubbe ile örtülmüştür. İki kat boyunca soyunma mekanları yapılmıştır. Sıcaklıkta ise ışık gözleri iri muhteşem bir kubbe iyi bir aydınlatma sağlanmaktadır. Dört köşede ikişer kurnalı halvet, bunların arasında da nişli eyvanlar bulunur. Sekizgen göbek taşı farklı mermer cinsleriyle renklendirilmiştir. Erkekler kısmına hamamın tarihi havasına tümüyle aykırı bir sauna odası eklenmiştir. Çinili hamam zaman süreci içinde maruz kaldığı tüm müdahale ve olumsuzluklara karşın halen iyi bir hamam olarak mevcudiyetini sürdürmektedir. Kadınlar bölümü, haftanın yedi günü 08.00 – 18.00, erkekler bölümü ise 07.00 – 22.00 saatleri arasında hizmet veriyor.

Hamamlar

Turan Akýncý Kitaplarý